Tarte aux pommes

Vorig weekend was het ‘Nationale appelplukdag’. Ik wist niet eens dat daar een bepaalde dag voor uitgekozen was. Roept vragen op zoals: ‘Hoeveel appels kan een mens op een dag plukken? Mag je ook twee dagen eerder beginnen? En wat te doen zonder eigen appelboom?’
Toen wij een paar jaar geleden in ons ‘nieuw-in-vinexwijk-huis’ kwamen wonen, stond er tegenover onze rij huizen een enorme boomgaard vol appelbomen. Heel landelijk, inclusief supermooie appelbloesem in het voorjaar en een surrealistische hoeveelheid hazen en konijnen op zwoele zomeravonden. Maar na een jaar midden in een woonwijk te hebben rondgereden met karretjes vol besproeiingsmiddelen en grote tractoren, besloot de eigenaar van de boomgaard dat het uit was met de pret. De bomen werden op een druilerige winterdag gerooid. Het slagveld voor de deur bestond uit stapels kale bomen en paniekerig in het rond rennende hazen. We wisten nog een boompje te redden en plantten deze in onze eigen tuin. Het eerste voorjaar zaten er wel een stuk of vijfentwintig appels in. Goed voor heel veel appeltaart en appelmoes. Maar na een jaar compleet biologisch, zonder chemische besproeiing bleek de boom niet bestand tegen puur natuur en bezweek hij alsnog. In tegenstelling tot ons mislukte appelboomavontuur slaan de druiven in eigen achtertuin wel aan. Dit jaar hadden we een mooie oogst. Bij lange na niet genoeg voor een cave vol wijn, maar lekker zoet en dus prima om zo te eten. Een minpunt: er zitten nog gewoon ouderwets pitjes in. Dankzij de pitloze varianten uit de supermarkt denkt dochterlief nu dat er toch echt iets mis is met de druiven uit onze tuin (“er is iets niet helemaal goed gegaan met deze druif... er zitten hele rare stukjes in”). 
Met behulp van de sapcentrifuge alle druiven ontdaan van pitjes en schillen en een hele fles vol druivensap over gehouden. Heel gezond en puur natuur. Maar ik kon het niet laten er druivenjam met veel suiker en kaneel van te maken (en deze vervolgens te 'verstoppen' in vanillemuffins).
Door de jam deze week te gebruiken in een Franse Tarte aux pommes, lijkt het misschien toch nog een beetje alsof we druk hebben staan plukken tijdens de jaarlijkse appelplukdag...

Excuus van de week: fruit uit eigen tuin
Recept: Franse appeltaart met frangipane en druivenjam

Ingrediënten:
1 hoeveelheid briseerdeeg (of kant en klaar uit een pak)
2 eieren
125 g zachte boter
125 g poedersuiker
125 g gemalen amandelen
20 g bloem
een eetlepel jam

1. Verwarm de oven voor op 180º graden (160º hetelucht). Vet de bakvorm in met boter.
2. Voor de frangipane moet de boter worden geklopt tot een zachte massa. Voeg de poedersuiker, de gemalen amandelen en de bloem toe en klop het geheel voorzichtig door elkaar. Voeg de eieren er een voor een aan toe en blijf kloppen tot ze volledig zijn opgenomen in het mengsel.
3. Leg de deegbodem in de vorm en giet de frangipane erop.
4. Snijdt appels in dunne partjes en leg deze dakpansgewijs op de frangipane.
5. Besmeer de appels met wat jam voor extra glans (abrikozenjam of, zoals in mijn geval, zelfgemaakte druivenjam).
6. Bak de taart in ongeveer 40 minuten in de oven tot de appels en het deeg er goudbruin uitzien.

Onze oogst uit vinex-achtertuin!

Home made druivenjam met kaneel.

Vanille muffins met druivenjam.

De jam zit erin verstopt.

Tarte aux pommes.

Met een vulling van frangipane.

Délicieux!

Madeleines op de Route Nationale

Als kind was de vakantie niet compleet als ik me niet een dag misselijk had gegeten aan Madeleines. De kleine Franse cakejes in de vorm van een schelp maakten mij blij. In de immens grote supermarkt zochten mijn zusje en ik het pad van de kant en klare crêpes (die wij vrijwillig koud en zonder ‘beleg’ opaten) en grote familiepakken Madeleines. Mijn ouders behoren tot een generatie die zich weet te beheersen als het om eten gaat. Een of twee koekjes en that’s it. Met gemak gaat de deksel weer op de trommel. Ik wijd mijn gedrag dan ook geheel aan een generatiekloof. Die koekjes halen bij mij vaak niet eens de trommel! En zo ging het dus ook met onze berg Madeleines. Misschien kwam het door de afmeting van de enorme zak en de onuitputtelijke inhoud ervan? Misschien was het ‘t vooruitzicht van het meeslepen van die onhandige, geopende zak tijdens onze trektocht door Frankrijk? Misschien waren mijn ouders bang dat de Madeleine-geur ongenode gasten naar onze tent zou lokken (lees: muizen, die zak was te groot om ergens in op te bergen). Waardoor het kwam weet ik niet precies, maar in mijn herinnering mochten wij ons aan Madeleines, als uitzondering op de regel, wel ‘lens’ eten. Als wij na dagen weer eens trek kregen in de overgebleven Madeleines was de zak meestal op mysterieuze wijze verdwenen. Ergens tussen Le Mans en Saumur uit de dakkoffer gerold. Wij hebben zo een spoor van onze jarenlange liefde voor deze Franse ‘delicatesse-uit-supermarkt’ op de ‘Route Nationale’ achter gelaten.

Ik was mijn ‘prefab-vol-conserveringsmiddelen-en-andere-ondefinieerbare-stofjes-Madeleines’ al weer een aantal jaren vergeten tot ik een paar jaar geleden Madeleines in de etalage van een goede Franse bakker zag liggen. Ik had er nooit zo bij stilgestaan dat mijn fabrieksvariant natuurlijk gebaseerd was op een eeuwenoud recept en dat het de moeite waard zou zijn om eens een home-made-variant bij een bakker te kopen. Niet verpakt in familiepak, maar wel honderd keer zo lekker! Zelf maken blijkt niet al te ingewikkeld, je moet er alleen een Frans Madeleine koekblik voor op de kop tikken. Nadeel aan de Madeleines uit eigen oven: er zitten geen conserveringsmiddelen in en ze blijven niet lang vers. Zo eet je er al snel weer ­- net als vroeger - veel te veel van...

Excuus van de week: Madeleine-koekblik al te lang niet gebruikt
Recept: Madeleines

Ingrediënten voor ongeveer 24 stuks:
3 eieren
100 g suiker
150 g bloem
100 g boter, gesmolten
geraspte schil van een citroen en een sinaasappel
poedersuiker

Een Madeleine bakblik (of twee als je niet in etappes wil werken)

1. Verwarm de oven voor op 200º graden (180 hetelucht). Smelt de boter in een pannetje en kwast het bakblik in met wat gesmolte boter. Bestrooi het blik met wat bloem en tik het teveel aan bloem er van af.
2. Klop de eieren en de suiker tot een dik en bleek mengsel. Blijf kloppen tot er een spoor  van het kloppen achterblijft. Klop er voorzichtig de bloem, boter, en geraspte citroen- en sinaasappelschil door. Schep het deeg in de vormpjes (niet te vol, want ze zullen nog rijzen). Laat twaalf minuten bakken, of totdat ze lichtbruin zijn. Haal ze uit de vorm en laat ze afkoelen of een taartrooster. Bestrooi met wat poedersuiker.

Eet zelf gestaag door, of neem de Madeleines mee naar een leuk familie-uitje!

Madeleines in de oven.

Vers uit de oven, poedersuiker eroverheen & klaar om opgegeten te worden!

Even op het taartrooster laten afkoelen.

Madeleines in box, mee naar een familiefeest!

Tarte taart An bij Zuccotto

Toen ik de halfronde etalage-ramen zag wist ik het zeker: dit was de chocoladewinkel uit de film 'Chocolat'. Vorig jaar liep ik rond in Flavigny-sur-Ozerain. Dit mooie oude stadje met zijn typisch Franse vervallen huizen en smalle straatjes was in het jaar 2000 een aantal maanden het decor voor de film van Lasse Hallström. Het verhaal gaat over een vrouw die met haar dochter in een klein dorpje (‘Lansquenet-sous-Tannes’, maar dus eigenlijk Flavigny) een chocolaterie opent en door haar magische chocolade en bonbons het leven van de dorpelingen op zijn kop zet. Het pandje waarin de chocolaterie in de film is gevestigd is enorm vervallen. Op de ramen zit een dikke laag stof. En van het mooie winkeltje uit de film is geen spoor meer terug te vinden.

Dichter bij huis ging ik afgelopen week langs bij Zuccotto, in IJsselstein. Deze chocolaterie levert de taarten aan bij Makeblijde in Houten en de eigenaren waren zo aardig om mij uit te nodigen voor een kijkje in de keuken, om zo met eigen ogen te kunnen zien hoe hun producten tot stand komen. Zodra je de winkel van Zuccotto binnenkomt ruik je de geur van heerlijke chocola. In de winkel zijn bijzondere bonbons uitgestald en overal waar je kijkt zie je chocolade. Chocolatier Peter van der Griend staat in de open keuken die je vanuit de winkel kan bekijken. De machines met pure-, witte- en melk-chocolade staan continu te draaien en aan de werktafel worden met een verbluffende snelheid chocoladeflikken gemaakt. En dat terwijl Peter van der Griend heel ontspannen vertelt over zijn passie voor chocolade en echte pure ingrediënten. Ter vergelijking; als ik in de keuken sta om een of andere taart in elkaar te zetten is de chaos meestal compleet, steekt het topje van mijn tong uit mijn mond en kan ik echt geen zinnig gesprek meer voeren. Verschil moet er zijn. Peter van der Griend heeft jarenlange ervaring als chef patissier. Sinds 2007 is de familie Van der Griend uit IJsselstein de drijvende kracht achter Chocolaterie Zuccotto. Naast het runnen van de winkel en het geven van diverse workshops, leveren zij ook aan diverse restaurants en worden hun producten op diverse verkooppunten in de regio verkocht (zie ‘places to be’). Het vak heeft hij op traditionele manier geleerd. Terwijl het er ontspannen aan toe gaat, worden alle handelingen toch met de grootste precisie uitgevoerd. Traditioneel, maar wel vernieuwend. Zo experimenteert Zuccotto met bijzondere smaken en ontwierpen zij zelfs een QR-code voor op een bonbon, die je met je smartphone regelrecht naar de winkel van Zuccotto leidt.

Op mijn vraag of je na al die jaren werken met chocolade, zelf ook nog wel eens chocolade eet antwoordt hij dat het zelfs noodzakelijk is om je producten te blijven proeven, om zo tot bijzondere smaakcombinaties te komen en je kwaliteit te waarborgen (het vak werd met de minuut aantrekkelijker!). Die bijzondere varianten gaan hem zeker goed af. Afgelopen week at ik de bonbons met lavendel, met tijm en citroen met mango en peper. Ik ben hooked! Of, om de film Chocolat aan te halen, ik ben betoverd!

Excuus van de week: een bezoek aan Zuccotto in IJsselstein
Recept: witte chocoladetruffels

Om zelf ook nog iets te creëren heb ik me gestort op de wereld van chocola en staat er deze week geen taart of cake op het menu, maar home made bonbons. Deze maakte ik ooit al eerder naar een recept uit de Albert Heijn Kerst-Allerhande 2010. In plaats van gewone chocolade gebruik ik peperchocolade die ik meenam uit Frankrijk. De truffel wordt er nog iets kruidiger van. Het is een behoorlijk intensief gebeuren, dat werken met chocola. Maar wel heel leuk! 

Ingrediënten:
1 stuk gember van ongeveer 4 cm, geschild
1 bekertje slagroom (125ml)
150 g pure chocolade 72%, grof gehakt (peperchocolade is nog beter!)
1 tl oploskoffie espresso
50 g boter, op kamertemperatuur
200 g witte chocolade
200 g witte chocolade met rice crisps
bakpapier

1. Snijd de gember in dunne plakjes. Giet de slagroom in een steelpan en voeg de stukjes gember toe. Breng de slagroom aan de kook. Neem van het vuur, doe de deksel op de pan en laat het minimaal 30 minuten trekken.
2. Breng de room weer aan de kook, neem de steelpan van het vuur en verwijder de stukjes gember. Los de pure chocolade, de oploskoffie en de boter erin op terwijl je voortdurend in de pan blijft roeren. Laat afkoelen en zet afgedekt met een deksel 4 uur in de koelkast.
3. Bekleed een groot bord of bakplaat met bakpapier (houd er rekening mee dat het in de vriezer moet passen). Vorm met behulp van 2 theelepels 'quenelles' (ovale bolletjes) van ongeveer anderhalve cm doorsnee. Schep de quenelles op het bakpapier. Zet de bakplaat in de vriezer en laat de quenelles in 30 minuten hard worden.
4. Smelt ondertussen de twee soorten witte chocolade. Breek de witte chocola in stukken in een diepe (vuurvaste) kom en verwarm au bain-marie. Je kan de chocolade ook smelten in de magnetron, maar pas op dat je de chocolade niet te heet laat worden, want dan wordt witte chocola taai en kun je er niet meer goed mee werken. Als je de magnetron gebruikt, verwarm de chocolade dan eerst 1 minuut op 600 Watt en daarna telkens 10 seconden. Roer de chocolade tussentijds steeds even door en herhaal dit tot de chocola is gesmolten. 
5. Haal de quenelles uit de vriezer en doop ze met behulp van twee vorken in de gesmolten witte chocolade. Dit is een zenuwslopend werkje omdat je dit supersnel moet doen, anders smelt de donkere chocolade en krijg je bruine vegen op de witte chocolade. Snel doorwerken dus! Laat de truffels uitlekken op een rooster en zet ze nog 30 minuten in de koelkast om uit te harden (tip; doe dit op een vel bakpapier, anders krijg je ze niet makkelijk los). Daarna kun je genieten van je zelfgemaakte truffels! De combinatie van de donkere peperchocolade en gember is echt waanzinnig lekker en een aanrecht vol chocolade zeker waard!

Gevonden: het winkeltje uit de film Chocolat!

Test 'm zelf: de QR-code van Zuccotto.

Peter van der Griend aan het werk.

Tarte taart An bij Zuccotto.

In hoog tempo hoge kwaliteit!

De bijzondere bonbons in de winkel.

Mijn eigen witte chocotruffels-poging.

Zoek de courgette...

Wie een moestuin bezit kent vast en zeker het verschijnsel: de overload aan tegelijkertijd uitkomende groente. Zo zaai je aan het begin van het seizoen in al je enthousiasme een grote hoeveelheid courgette-zaad, in de hoop dat ze aanslaan en tot plantje transformeren. Als na enige tijd blijkt dat er een groot aantal plantjes van plan zijn om uit te groeien tot enorme exemplaren, staat al vast dat enige creativiteit met betrekking tot het verwerken van al die courgettes noodzaak zal zijn (als je vrienden over wil houden tenminste).
Nu hebben we er een raar seizoen opzitten deze zomer. Door de warme lente, maar natte zomer leek de moestuin volledig in de war. In eerste instantie kwam alles supersnel op, om vervolgens weg te rotten in de natte aarde. Redden wat er te redden valt was het motto van deze zomer. Aardbeien zo snel mogelijk oogsten en bloemen plukken voor een mooi boeket op de huiskamertafel. De bramen lieten lang op zich wachten en de boontjes werden geel voordat ze geoogst konden worden. Nu lijkt het net of ik heel vaak naar het wel of juist niet groeien van onze moestuinplanten heb staan kijken, maar tijdens de waterige zomerdagen stond ik niet bepaald kant en klaar met kaplaars/lieslaars en poncho. Het vooruitzicht van de modderpoel en bergen onkruid (wat dan weer wel gewoon doorgroeit, no matter what) en extra veel regenwormen (die met kleine priegelvingertjes als levende speelkameraadjes door de dochters uit de aarde worden getrokken) zorgde ervoor dat ik er niet vaak te vinden was.

Terwijl de oogst van de tuin dit jaar dus onvoorspelbaar en grillig was, hebben die courgettes hun eigen koers gevaren en zo aten we ze ook dit jaar weer gegrild, gebakken, gestoomd en als soep.
Nu hebben we ook een lichtgroene variant van de courgette in de tuin...
Ik heb deze schudkleur aangegrepen om hem te 'verstoppen' in een cake. Deze zoete, kruidige courgettecake wordt gemaakt met kaneel, kruidnagel, nootmuskaat en veel suiker. De perfecte manier om iedereen ‘om de tuin’ te leiden en er nog een extra courgette doorheen te krijgen.

Excuus van de week: overkill aan courgettes
Recept: courgettecake

Ingrediënten:
200 g patentbloem
een kwart theelepel zout
een halve theelepel zuiveringszout (deze heb ik zelf achterwege gelaten)
een kwart theelepel bakpoeder
een halve theelepel kaneel
een kwart theelepel nootmuskaat
een kwart theelepel kruidnagelpoeder
150 g fijne kristalsuiker
50 g ruwe rietsuiker
2 kleine eieren, losgeklopt
1 dl zonnebloemolie
1 theelepel vanille-extract
200 g geraspte courgette met schil
een hand vol fijngehakte walnoten

1. Verwarm de oven voor op 150º C (140º hetelucht). Vet een bakvorm in (13 x 23 cm) en bekleed de vorm met bakpapier. Laat het papier net als vorige week aan twee kanten iets over de rand heen hangen, dan kun je de cake er makkelijk uit ‘tillen’.
2. Zeef de bloem met het zout, zuiveringszout, bakpoeder, beide soorten suiker en de droge specerijen in een grote mengkom en meng het geheel door elkaar.
3. Voeg de geklopte eieren, de olie, de vanille en de geraspte courgette toe aan de droge ingrediënten en roer tot alles goed is verdeeld. Schep de walnoten door het beslag en giet het beslag in de bakvorm.
4. Bak de cake in een uur tot een uur en een kwartier in de oven tot de korst bruin wordt en tot een in het midden gestoken satéprikker er schoon uitkomt. Laat afkoelen op een taartrooster.

De courgetterasp werd niet door iedereen opgemerkt, dus in die zin: ‘missie geslaagd’. De kruidige smaak van de cake was niet ieders ‘cup of tea’. Ik vond de cake zelf wel erg lekker. Vooral samen met zelfgemaakte pruimenjam en een kop thee.

Die pruimenjam was overigens zo easy:

Was en ontpit een aantal pruimen. Doe deze samen met een klein laagje water en wat suiker in een pan en breng aan de kook. Roer totdat de pruimen uiteenvallen en de kleur van de schil een mooie donkere kleur heeft afgegeven aan de jam. Voeg een paar lepels geleisuiker toe en kook nog een paar minuten door. Als je een druppel op een lepel iets laat afkoelen en hij ‘op droogt’ als jam is het geheel klaar en kun je de jam door een zeef (of juist niet) in een gesteriliseerde pot gieten. Deksel erop en even op zijn kop laten afkoelen. Et voilà: home-made jam!

'Prepping the cake'.

Net vers uit de oven.

Courgettecake met home made jam en thee.

Zoek de courgette;-)

Home made jammmm.